معلمی که با “ربنای” خود، عشق را بر سر سفره های افطار مردم آورد!

 

اول مهر ۱۳۱۹ در مشهد به دنیا آمد. مهدی شجریان پدر محمد رضا، دارای صدای خوشی بود و قاری قرآن بود و از همان اوان کودکی، به تربیت صدای محمدرضا همت گماشت. استاد با یادآوری خاطرات دوران کودکی خود به این مساله اشاره می کند و می گوید:
من به خوبی به خاطر دارم که وقتی ۳ یا ۴ ساله بودم صبح های جمعه جلسات تلاوت قرآن در منزل ما برگذار می شد. از وقتی ۶ ساله بودم تا هنگامی که ۱۹ سالم شد پدرم مرتبا مرا به جلسات تلاوت قرآن می برد. وقتی به سن تکلیف رسیدم پدرم مرا صبح بیدار می کرد و می گفت با صدای بلند قرآن بخوانم در این تلاش ها پدرم علت اصلی موفقیت من بود.
در سال ۱۳۳۱، برای نخستین بار، صدای تلاوت قرآن او از رادیو خراسان پخش شد. شجریان در سال ۱۳۳۸ به دانش سرای مشهد رفت تا کار خود را در حرفه معلمی آغاز کند. دانشسرای مقدماتی مشهد برای او آغاز یک تحول بزرگ بود. آن جا بود که با یک معلم موسیقی به نام جوان آشنا شد و زندگی حرفه ای او در موسیقی سنتی آغاز شد. او پس از دریافت دیپلم دانش‌سرای عالی، به استخدام آموزش و پرورش در آمد و همزمان که به تدریس در دبستان خواجه نظام‌الملک بخش رادکان می پرداخت با سنتور نیز آشنا می‌شود و فراگیری این ساز را نزد جلال اخباری شروع می کند.
شجریان در سال ۱۳۴۰ با خانم فرخنده گل افشان که ایشان نیز معلم دبستان بودند آشنا شدند و در شهر قوچان پای سفره عقد نشستند. در سال ۱۳۴۲ وی از بخش رادکان به روستای شاه آباد مشهد به عنوان مدیر دبستان منتقل می‌شود و موفق می‌شود که اولین سنتور خود را با چوب توت بسازد.

 

 

بعد از چند سال تدریس و مدیری دبستان‌های مشهد آذر ماه ۱۳۴۶ به تهران منتقل می‌شود و از همان بدو ورود با استاد احمد عبادی (نوازنده و نواساز نامی سه‌تار) آشنا می‌شود و همزمان به همکاری با رادیو ایران می‌پردازد و در کنار آن به کلاس درس آواز استاد اسماعیل مهرتاش و انجمن خوشنویسان نزد استاد بوذری می‌رود. کار در رادیو با نام مستعار “سیاوش بیدکانی” تا سال ۱۳۵۰ خورشیدی و بعد در رادیو و تلویزیون با نام خودش از جمله تلاش‌های وی در مسیر زندگی هنری‌اش به شمار می‌رفت. در تمام مدت همکاری استاد با رادیو و تلویزیون وی با نام مستعار “سیاوش بیدکانی” شناخته شده بود و این به علت مخالفت پدرش با موسیقی و آواز خواندن پسرش بود. گرچه بعدها پدرش به او اجازه استفاده از نام اصلی اش را داد. او در سال ۱۳۴۷ از آموزش و پرورش به وزارت منابع طبیعی انتقال می یابد و همزمان به کلاس خوشنویسی استاد حسن میرخانی می‌رود. در سال ۱۳۵۰ با استاد فرامرز پایور آشنا می‌شود. به مشق سنتور و آموزش ردیف آوازی صبا نزد ایشان می‌پردازد. در همین سال است که وی افتخار آشنایی با شاعر گرانمایه هوشنگ ابتهاج را پیدا می‌کند و به همکاری با برنامه گل های تازه رادیو می‌پردازد. او همچنین در سال ۱۳۵۶ در مسابقه تلاوت قرآن کشوری، رتبه نخست را به دست آورد.

 

 

استاد در سال ۱۳۵۸ دعای معروف ربنا (برخی آیات قرآن که شجریان آن‌ها را با صوت خوانده) و مناجات مثنوی افشاری را به صورت بداهه و بدون تمرین؛ ابتدا به قصد این که به هنرجویان آموزش دهد خواند، تا بهترینش را در ماه رمضان برای افطار پخش کنند اما رادیو همان اجرای خودش را پخش کرد و این دعا به مدت سی سال از اصلی‌ترین برنامه‌های رادیو در ماه رمضان بودند.
او در سال ۱۳۷۸ جایزه افتخاری یونسکو را دریافت می‌کند (‌جایزه پیکاسو) و کتاب راز مانا نیز از وی درسال ۱۳۷۹ منتشر می‌شود. وی همچنین مبدع چند ساز جدید در موسیقی ایرانی است که در اردیبهشت ۱۳۹۰ در نمایشگاه در تهران این سازها را رسماً به نمایش عمومی در آورد. شجریان در سال ۱۳۹۳ نشان عالی وزارت فرهنگ و هنر دولت فرانسه را از برونو فوشه، سفیر فرانسه در تهران دریافت کرد. او در زمینه آواز شاگردان بسیاری را تعلیم داده است که برخی از معروف‌ترین آن‌ها عبارت اند از: شهرام ناظری، حسام الدین سراج، همایون شجریان و ایرج بسطامی. استاد امروز ۷۵ ساله شده است.

 

لینک دانلود تصنیف آمده ام که سر نهم ـــــ اینجا

---

 

 

---

---