سایت خور: محمد اورنگ، دکترای زبان شناسی، دانشگاه ایالتی نیو سَوز وِلز (UNSW) سیدنی استرالیا و لیلا دیانت، دکتری زبان شناسی در پاسخ به مقاله ای که در سایت اوز امروز منتشر شده است مطلبی را جهت درج در سایت خور فرستاده اند که عینا منتشر می شود. ناگفته نماند که با انتشار چند مقاله همسو در پایگاه های خبری گریشنا، اوز امروز و بستک، فضای بحث و نقد پیرامون زبان لاری داغ شده است.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در نگاه اول منطقی می نماید و همگان را بر این نکته ملتفت میکند که نویسندگان قصد کنکاشی علمی دارند و یا به نحوی بر آن هستند تا کُنهِ مطلبی کهن را با لنزی دقیق و علمی بشکافند. مواردی چون در خطر بودن زبان، دخیل نکردن دیدگاههای شخصی و … خواننده را به این فکر فرو میبرد که در واقع آقایان تدین، نوبهار و ملتفت از دریچهای علمی به قضیه زبان و نام زبان مینگرند. اما اندکی فکر و خوانش در متن این نکته را آشکار میکند که مقاله مورد نظر چیزی جز «تفکری ساده انگارانه و بحثی سطحی» نیست؛ تفکری که ریشه در عدم مطالعه دارد و حتی ذرهای از انصاف آکادمیک و یا عمومی در آن دیده نمیشود.
به قدری این مطالب سخیف است که برای اثبات واژه زبان «اچمی» تنها به استدلالهایی همچون «عدم ارتباط با نام یک شهر، وحدتبخش بودن، اشتراکها و …» اکتفا شده است و اصلا بویی از دیدگاه های علمی زبانشناسی به چشم نمیخورد. با این استدلال مردم استرالیا نیز باید بگویند ما استرالیایی صحبت می کنیم نه انگلیسی چون نام انگلیسی برگرفته از کشوری دیگر است! آیا مردم اتریش و بلژیک نیز اتریشی و بلژیکی صحبت می کنند یا آلمانی و فرانسوی؟
این که «زبان لاری» اسم شهر لار است به دلیل اهمیت این کهن شهر در زمانهای دور بوده است که به گفته خود شما نیز تجارتهای مهمی با کشورهای دیگر داشتهاند؛ حال این که در کشورهایی همانند کویت و امارات متحده عربی از انسانهای موفق یاد میشود و مردم آن اهالی نام «اَچُمی» را برای این کهن زبان برگزیدهاند، جای شک نیست اما این که واقعیتهای علمی به چه چیزی اشاره دارند و زبانشناسان ایرانی و غربی در کارهای خود از چه واژهای استفاده کرده اند (دقیقا نام زبان «لاری») از اهمیت خاصی برخوردار است. اولین محققی که در کار خود از واژه زبان لاری استفاده کرده است، «اُسکار مان» آلمانی است که در سال ۱۹۰۱ (بیش از صد و بیست سال پیش) از واژه «زبان لاری» استفاده کرده است بیانگر ماجرایی علمی است؛ نه به قول نویسندگان مقاله مزبور «نگاه زیباشناختی» که این خود نشانهای از سلیقه شخصی است. خود نویسندگان در ابتدای مطلب ابراز داشتهاند که نظری علمی را بیان نمی کنند و در واقع همین است که آنها مطالعه ای در این مورد نداشته اند و به همین خاطر است که تقریبا نیمی از مطالب به تجربه های شخصی اختصاص دارد و از خانواده و ارتباط با بنگالی ها و مصری ها می گوید و دلیل قانع کننده برای چرایی گزینش نام زبان اچمی در میان نیست.
مضحک این است که نویسندگان با پیامی واتساپی و آن هم در میان صرفاً ۳۳ نفر (به گمانم مجهول الحال) به این نتیجه رسیدهاند که نام زبان «اچمی» بهتر است و در توجیه آن میگویند که در ابتدای پیام نیز «لاری» را نگاشتهایم تا سوگیری نشود! پژوهشهای علمی بین ۳۳ نفر با دیدگاههای شخصی را چه طور می توان به کل جامعه ۲۵۰ هزار نفری (کم و بیش کل جامعه لاری زبان) از یک گونه زبانی تعمیم داد؟ خنده دارتر آن است که این مصاحبه شوندگان بر این باورند که «قریب به یقین اگر بتوانیم پرسشنامه ای تهیه کنیم و در مناطق مختلف نظر سنجی انجام دهیم همین نتیجه را می گیریم»!! واقعا تمامی بنیادهای پژوهش های علمی با این حرف به خود می لرزد.
برای جلب توجه این دوستانِ به احتمال خودشیفته نگارش در مورد زبان (به زعم خودشان اچمی)، لازم است اشاره کنیم که ما توانسته ایم تمامی نامهای جعلی زبان «اچمی» را از اطلس جامع زبان های در خطر، تارگاه (= وب سایت) اِثنولوگ (Ethnologue) حذف کرده و با همکاری ویراستار اِثنولوگ در حدود یک ماه قبل (۲۰ ژوئن ۲۰۱۹) نقشه مناطق را نیز به روز کرده ایم. در این تارگاه دیگر نامی از اسم جعلی «اچمی» به چشم نمی خورد و کاملا علمی تمامی استدلال های خود را ارایه کرده ایم و در ویرایش کتاب بعدی نیز تمامی واژه های «اچمی»، «لارستانی» و …. به «زبان لاری» تغییر خواهد کرد.
ممکن است مقالاتی نظیر این (به قلم آقایان تدین، نوبهار و ملتفت) به صورت گذرایی اذهان را مشوش کند و نویسندگان به زعم خود موجی از شبهه را در مناطق لاری زبان به راه انداخته باشند، اما آنچه دیدگاه های زبانشناختی را تعیین می کند، بی شک اطلس جامع زبان های در خطر، تارگاه های علمی زبانشناختی و تمامی پیشینههای پژوهشی است که از نام «زبان لاری» در کار خود استفاده کردهاند و در کنفرانس ها و مجله های پژوهشی ارایه شده است.
در این مطالب هم از پایان نامه دکتری بنده که در مورد «گویش اَهِلی» از زبان لاری است و قصد بر نگارش اولین «دستور جامع زبان لاری» دارد و در سال آینده منتشر خواهد شد و هم از پایان نامه دکتری خانم دکتر دیانت استفاده خواهیم کرد و جنبه های زبانشناختی زبان لاری را به صورت علمی مورد کنکاش قرار خواهیم داد.
شایان ذکر است که آقایان می گویند که اگر نام زبان را «لاری» انتخاب کنیم، باعث از بین رفتن وحدت منطقه میشود چون نام زبان و شهر یکی است! بسیار جای تاسف دارد که افرادی می خواهند به خاطر این که نام یک زبان با نام یک شهر مصادف است، دست به تحریف تمامی اوراق تاریخ و علم زبانشناسی بزنند. آن گاه کتاب انگلبرت کمپفر (Engelbert Kaempfer) که در قرن هفدهم میلادی (تقریبا ۴۰۰ سال پیش) نگارش شده و نویسنده به لارستان کهن سفر کرده است و نام زبان لاری را ثبت کرده است را باید نادیده بگیریم؟ تقریبا صد صفحه از این کتاب (که به تازگی ترجمه انگلیسی آن منتشر شده است و از طریق کتاب خانه دانشگاه آن را تهیه کرده ایم) به واژه ها، رسوم و اندیشه های لاری و زبان لاری اختصاص دارد.
بنابراین بهتر است به خاطر خصومت های شخصی با یک شهر و دوست نداشتن برخی از نوشته های علمی و مخالفتهای بی مورد گوش و چشم خود را باز کنیم و با چکمه بیسوادی، احساسات مردم و عده زیادی از گویشوران یک زبان را لگد مال نکنیم.
به بقیه مطالب نوشته شده در تارگاه های «بستک نیوز» و «گریشنا» نیز به زودی پاسخ خواهیم داد و منتظر نوشته های مدون ما در مورد لاری و گویش های آن در تارگاه ها و مجله های مختلف باشید. در مورد مطلب حاضر نیز تمامی نقدهای علمی (نه کوچه بازاری و بی اساس) را خواهیم پذیرفت و بر روی مطالب بحث خواهیم کرد. پذیرای نظرات گرم شما خواهیم بود ….
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آدرس اینستاگرام نشریه خورشید لارستان
https://www.instagram.com/khourshidlarestan
درود فراوان بر شما باد همواره خداوند یارتان باد
واقعا ممنونم به خاطر چنین مطلب ارزشمندی.
البته همچنان که خودتان عملا اشاره کردید مطالب سه گانه و هماهنگ! به وضوح دچار فقر تحلیلی بودند و برخورد با چنین مطالبی صرفا از روش علمی یعنی زبانشناسی کارگشا نیست. این مطالب جدا از دلیل های ارائه شده برای آنها( هر چند سست و بی پایه) علت های تاریخی دارند و در واقع بروز برخی اختلافات کهن و تعصبات موجود هستند.
با سلام دوست عزیز
ممنون از پاسخ شما
ما خواسته ایم که با نگاهی دقیق وضعیت زبان شناسانه ی لاری را بررسی کنیم و بنده به عنوان یک فرد متولد شهر اهل در لامرد به هیچ شهری یا گرایش سیاسی (که اصلا با آن ها به دلیل اقامت در خارج آشنا نیستم) تعلق ندارم. ما خواسته ایم راه حلی بیابیم برای زبان های در خطر و نجات آن ها. دعوا بر سر اسم ها چیزی جز فراموشی اصل مطلب نیست.
پاینده باشید
محمد (سلطان) اورنگ (اهلی) – سیدنی
احسنت.آنجا که جای حرف حساب است آنها حرف حسابی نداشته اند.
[…] محمد اورنگ/ سایت خور: در نگاه اول منطقی می نماید و همگان را بر این نکته […]
اول زبان لاری بگوییم همه می خندند.گویش لاری ترکیبی ار لاری و کردی هست .اگر رسمیت میخواهیم بهش بدیم میگیم اچمی زبان .وگرنه اینم نیست .مدرک مهم نیست چیزی که مهم هست نوشته های دروغین و مقالات پوچ و دروغ هست که الان داریم می شنویم .من اچمی هستم
سلام دوست عزیز
نظر شما بسیار از نظر علمی ضعیف است و هیچ استناد علمی ندارد. برای سخیف بودن حرف شما همین بس که باور دارید «لاری ترکیبی از لاری و کردی است».
لطفا کمی مطالعه کنید.
متشکرم
محمد (سلطان) اورنگ (اهلی) – سیدنی
بی تعارف من اچمی هستم
نام درست زبان لارستان که در بر گیرنده لارستان کهن است لارستانى است و نام ساختگى اچمى ریشه تاریخى ندارد
. البته لازم به یادآورى است که در ایران بزرگ همه مردم به شکلهایى از زبان پهلوى سخن مى گفته اند ولى پس از اسلام فارسى درى ، که زبان نوشتارى همه این مناطق بوده کم کم جاى زبانهاى محلى را گرفته است. در لارستان که بخاطر دورى و گرما، کمتر مورد تهاجم نظامى و فرهنگى بوده ، کم و بیش همان زبان قدیمى خودرا حفظ کرده است. شاید در ٧٠٠ سال پیش کسى این زبان را لارستانى نمى گفته است چون شیرازیها هم تقریبا اینگونه صحبت میکرده اند ولى شهرها مورد طمع و تاخت وتاز بوده و کم کم زبان فارسى نوشتارى را جایگزین زبان محلى کرده اند و احتمالا زبان ما هم در زمان انترنت دچار همان بلا بشود. ولى در حال حاضر زبان ما از هرمزگان تا جنوب فارس زبان لارستانى است و بر ماست که این میراث پهلوانى گذشته خودرا حفظ کنیم. زنده بى و دل خش.
سلام آقای مازیار
ممننو از پاسخ شما
سخن شما درست است و بنده شما را برای بحث دقیق تر به این لینک که در آفتاب لارستان منتشر کرده ام و در مورد زبان های فارسی باستان و میانه توضیح داده ام، ارجاع می دهم.
http://aftablarestan.ir/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B9%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86-%DB%8C%DA%A9-%DA%A9%D9%87%D9%86-%D8%B2%D8%A8%D8%A7%D9%86/
پاینده باشید پمحمد (سلطان) اورنگ (اهلی) – سیدنی
والا اینکه بهش بگیم زبان هم زیادیشه ، با دوستت برو پیش یه تهرونی با زبون لاری با دوستت صحبت کن ، تهرونیه کل حرفت رو میفهمه اگه هم نفهمه حداقل ۷۰ درصدشو میفهمه ،
مقایسه کنید با زبونای بلوچی و کردی و ترکی… اونجاس که میفهمین زبان یعنی چی
لاری نهایتش بشه گفت گویش لاری…
سلام دوست عزیز،
ممنون از نظر شما
ببینید حرف شما تا حدی درست است. اما آنچه معیار یک زبان و گویش یا لهجه است تنها درک بین فردی نیست. این معیار وجود دارد اما معیارهایی همچون «ساختارهای دستوری خاص» (همانند ساخت کنایی در زبان لاری، وجود واکه های متفاوت با زبان فارسی و ریشه داشتن بسیاری از واژه های آن در زبان ایرانی میانه از ویژگی هایی است که زبان شناسان در مورد آن تاکید می کنند و معیارهایی برای متفاوت بودن زبان لاری و اطلاق زبان به آن را صحیح می دانند.
بحث در این مورد زیاد است و می توانیم بیشتر با هم صحبت کنیم ان شالله
با تجدید احترام
محمد (سلطان) اورنگ (اهلی) – سیدنی
احسنت
[…] دکترای زبان شناسی مقاله ای تازه نوشته اند که سایت خور آن را منتشر کرده […]
با تقدیر و تشکر از دکتر محمد اورنگ و دکتر لیلا دیانت به خاطر جواب علمی که ارایه نمودند از این بزرگواران انتظار است که برای حفظ زبان لارستانی و متقاعد نمودن خانواده ها برای تکلم به زبان مادری به جای تکلم به زبان فارسی نیز وارد کارزار شده، چرا که تکلم با فرزندان به زبان فارسی خطر نابودی زبان مادریمان (زبان لارستانی) را به دنبال دارد و به استناد اصل ۱۵ قانون اساسی راهکارهای حقوقی و علمی برای نگهداری این گوهر گران بها (زبان لارستانی) و تدریس به عنوان دروس اختیاری اقدامات مقتضی صورت پذیرد
ممنون از پاسخ شما
حرف شما کاملا درست است و ما باید زبان لاری را حفظ کنیم . بنده در پایان نامه ی خود بر این امر تاکید کرده ام و همچنان هم در دانشگاه در حال مذاکره برای طرح های پژوهشی جهت حفظ این کهن زبان هستم.
پاینده باشید
محمد (سلطان) اورنگ (اهلی) – سیدنی
یاد داشت آقای اورنگ را به طور کامل مطالعه کردم. ایشان پشت عنوان زبانشناس پنهان شده و منش خود را بروز داده و در مقاله شان چیزی به جز تمسخر و ناسزا گویی دیده نمی شود. آیا دانشگاههای استرالیا تا بدین حد به ورطه بی اخلاقی سقوط کرده اند که چنین دانش آموختگانی را تحویل جامعه می دهند یا منش ذاتی ایشان بر آموخته های دانشگاهی اش غلبه پیدا کرده. هیچگونه استدلال زبان شناسی علمی در مقاله ایشان نبود. آنچه بود تهمت و پرخاشگری و ناسزا گویی بود و چنین ادبیات نازلی نیاز به تحصیلات دانشگاهی ندارد و از هر بیسوادی بر می آید.
با سلام دوست عزیز
از پاسخ و نظر شما ممنونم.
بنده ممکن است واژه هایی را استفاده کرده باشم که از نظر خوانندگان اندکی تند به نظر برسد اما شما به جنبه های زبان شناسی این مطلب توجه نفرموده اید. اگر کسی بگوید که عنوان خلیج فارس را عوض کنیم و شما مطلبی تند بنویسید لابد به تندگویی و بی نزاکتی متهم می شوید!
بله درست است؛ مطلب ما دیدگاه های زبان شناسانه را برای عامه ی مردم باز کرده است و حقیقتی را آشکار ساخته است که سال هاست مورد غفلت واقع شده است.
ما دیدگاه های زبان شناسانه را بررسی می کنیم و به شهرها و نظرات عامه ی مردم هم احترام می گذاریم ولی در نظرات خود هنگام یکه کار به تعیین نام و تحریف نام می رسد بی پرده هستیم.
نظر شما در مورد این که در استرالیا ما بی ادب بار آمده ایم را نمی پذیرم. بنده همچنان با ادب در مقاله ی خود سخن رانده ام و تهمتی را به کسی یا گروهی نزده ام و صرفا مطالب را تشریح نموده ام.
می توانیم با هم در مورد جزییات مطلب بیشتر بحث کنیم اگر تمایل داشته باشید و نظرات منطقی ارایه دهید.
با تجدید احترام
محمد (سلطان) اورنگ (اهلی) – سیدنی