نامگذاری اول دی ماه به نام روز خور: با کدام شاخصه و معیار؟!

 

حامد شفیعی: خبری در فضای مجازی و همچنین برخی پایگاه های خبری پیچیده است که یکی از دوستان، پیشنهاد داده که اول دی ماه به علت آنکه ابوریحان بیرونی نوشته است که “دی ماه و نخستین روز آن، هر دو به نام خداوند است و دی ماه را “خورماه” نیز می گویند و روز اول آن را “خور روز” نامیده اند؛ به نام روز خور نامگذاری شود. این خبر در وسایت مدرسه احسان آمده (اینجا) که عینا نقل می شود:

واژه “دی” در متون کهن، با دو معنا به کار برده می شده:

اول: دادار یا آفریننده و آفریدگار (داتار پهلوی)

دوم: دهش و بخشش، داتن (Daten) در پهلوی و بلوچی و دادن در فارسی

ابوریحان بیرونی می نویسد: دی ماه و نخستین روز آن، هر دو به نام خداوند است و دی ماه را “خورماه” نیز می گویند و روز اول آن را “خور روز” نامیده اند. به آن جهت که در روز نخست این ماه، روشنایی بر تاریکی غلبه کرده و پس از این، روزها بزرگتر و شب ها کوتاه تر می شوند. با عنایت به مراتب فوق، بنده خدمت شورای محترم شهر خور پیشنهاد کرده ام که روز یکم دی ماه، بعنوان روز شهر خور نام گذاری شود!

اینکه پیشنهاد روز خور تنها به روایت ابوریحان بیرونی مبنی بر نامگذاری اول دی به نام خور ماه را بپذیریم و سالروز تاسیس مرکز احسان نیز در همین ماه باشد، شائبه برانگیز است و امید است مسئولین محترم شورای اسلامی شهر خور، صرفا بنا به پیشنهاد افراد، به پذیرش و تصویب چنین پیشنهادهایی نپردازند. همانگونه که می دانیم، نامگذاری یک روز خاص، برای یک شهر، شاخص ها و معیارهای مختلف و قابل توجیه تری را می طلبد که صرفا نمی توان به نوشته یک اندیشمند ایرانی در این باره بسنده کرد. کمااینکه به غیر از خور لارستان، شهرها و آبادی های دیگری هم به همین نام در ایران وجود دارند که هر یک می توانند مدعی همین مساله باشند که اول دی ماه که ابوریحان بیرونی به نام “خورروز”نامیده متعلق به آن ها نیز می باشد. هم اکنون به اندازه کافی بر نوع نامگذاری معابر و کوچه های خور که توسط شورای اسلامی شهر انجام شده انتقادهای بسیاری وارد است و مردم هنوز نتوانسته اند با بیشتر این اسامی که بدون در نظر گرفتن فرهنگ و تاریخ این منطقه انتخاب شده، روی خوش نشان دهند. بنابراین جهت نامگذاری روزی به نام روز خور، می بایست حساسیت بیشتری به خرج داد تا بار دیگر شاهد تصمیمات احساسی و عجولانه نباشیم.

---

---