از تنبیه دانش آموز خوری تا بدسلیقگی در نشر خبر: قانون در این باره چه می گوید؟

 

ایوب محمودی: تنبیه دانش آموز خوری توسط مدیر مدرسه ای در لار، خبری بود که در هفته گذشته به صورت وسیعی در فضای مجازی منتشر شد. پیامکی حساسیت برانگیز که از آن سوی آب ها در فضای مجازی دست به دست شد و نهایتا باعث شد تا به گونه ای غیرقابل تصور، جو عمومی به سمت و سویی نامناسب رفته و حساسیت و نگرانی مردم خور و لار را برانگیزد. در این میان البته عده ای نیز به سرعت دست به کار شده و با اطلاع دادن به خبرنگار لاری صدا و سیمای فارس، او را از وجود یک سوژه عالی آگاه ساختند. با مصاحبه عجولانه خبرنگار صدا و سیمای لارستان با دانش آموز تنبیه شده این مساله وارد فاز تازه ای شد. خبر تنبیه در شبکه استانی فارس پخش شد و این مساله از مرزهای لارستان فراتر رفت. خبرگزاری های مختلف داخلی و خارجی نیز بیکار ننشستند و برای جذب مخاطبان خود، به سرعت این خبر را با آب و تاب های بیشتر منتشر ساختند. با این حال انتشار این خبر در شبکه های خارجی مانند کلمه، بی بی سی، من و تو، صدای آمریکا و پایگاه های اینترنتی مغرضی چون رادیو زمانه، بالاترین و …با جهت گیری ایجاد اختلاف و سوگیری سیاسی و دینی باعث شد تا بیانیه ای از سوی جامعه فرهنگیان لارستان منتشر شود که در آن به هرگونه سواستفاده مذهبی از این مساله هشدار داده بود و از مقامات قضایی خواسته بود تا کسانی که باعث ایجاد تفرقه و تشویش اذهان عمومی شده اند شناسایی شده و طبق قوانین با آن ها برخورد شود. در این بیانیه آمده بود که قانون باید به این مساله رسیدگی کند و فضای مجازی، جای طرح دعوی نیست. با ادامه دار شدن ماجرا و جدی شدن قضیه و البته مدیریت این مساله توسط فیاض پور معاون مدیرکل و مدیر آموزش و پرورش لارستان، بیانیه ای منتسب به پدر دانش آموز در همان فضای مجازی منتشر شد که برخلاف پیام اولیه اش، از اهمیت وحدت بین شیعه و سنی سخن گفته بود و از کسانی که مساله را مذهبی کرده اند گلایه کرده بود. این خبر همزمان با پخش اخباری بود که وی حتی شکایت خود را از مدیری که فرزندش را تنبیه کرده پس گرفته است. با این خبر و بیانیه، تب این ماجرا نیز ظاهرا خوابید.

 

به عنوان یک ناظر بیرونی که خود دغدغه آموزش و پرورش دارد و این ماجرا را بدون هیچ قصد و غرضی از ابتدا دنبال کرده است چند نکته را قابل توجه می دانم:

 

• ۱- تنبیه بدنی محکوم است و مطمئنا قانون در این باره باید قضاوت کند نه اینکه شاکی آن را در فضای مجازی منتشر کند. در انتشار مطالب خود در فضای مجازی دقت کنیم چرا که می تواند تبعات منفی و بدی برای ما ایجاد کند و ناخواسته خودمان، به علت انتشار پیام ها و متن های سیاسی و مذهبی و احیانا تحریک مردم محکوم شویم.

 

• ۲- باید در نظر بگیریم که مشکلات شخصی خود را به پای کل یک شهر ننویسیم و همه شهر را برای محکوم کردن خاطی بسیج نکنیم. در حالیکه همه می دانیم سال هاست دانش آموزان خوری در مدارس لار تحصیل می کنند و هیچ گاه تنبیه به خاطر مسائل مذهبی صورت نگرفته و تا به حال نیز چنین آشوبی برای یک تنبیه به پا نشده است. بنابراین این ادعا که به دانش آموزان اهل سنت خور ظلم شده است صحبتی غیرمنطقی و اغراق آمیز است و نباید با طرح چنین مسائلی، زمینه سواستفاده مذهبی و سیاسی رسانه ها را فراهم ساخت. آن هم در منطقه لارستان که وحدت بین شیعه و سنی قدمتی به بلندای تاریخ کهن این سرزمین دارد.

 

• ۳- فضای مجازی شمشیری دولبه است. انتشار ناآگاهانه و احساسی یک متن می تواند فاجعه بار باشد. همانگونه که انتشار این خبر باعث شد افراد زیادی در فضای مجازی چه دلسوز و چه مغرض، بدون دنبال کردن اصل ماجرا و شنیدن واقعیت؛ به آن مدیر بخت برگشته و البته اداره آموزش و پرورش لارستان توهین کنند و بر آتش این ماجرا بیش از پیش بدمند.

 

• ۴- رابطه اداره آموزش و پرورش لارستان با خور و مدارس آن همیشه و در حد بضاعت دو طرف خوب و قابل قبول بوده است. با وجود همه کمبودها و مشکلاتی که بوده و هست(کمبود دبیر و معلم، مدیران، امکانات، مسائل انضباطی دانش آموزان و…) این اداره تلاش کرده تا مردم خور تبعیضی را در این باره احساس نکنند و تعامل خوبی را با مسئولین و مردم خور داشته باشد. امید است این مساله باعث نشود که این تعامل خوب که البته دو طرفه بوده و هست خدشه دار شود.

 

• ۵- جا دارد برای یکبار هم که شده این مساله تنبیه در مدارس کشور ما حل شود. به راستی وزارت آموزش و پرورش چه جایگزینی برای ممنوعیت تنبیه برای دانش آموزان خاطی در نظر گرفته است؟ چگونه می توان تنها با امر و نهی کردن و لبخند زدن و از سر دوستی در آمدن، دانش آموزان بزهکار و ناسازگار را تادیب کرد؟ وقتی که دانش آموز با دبیر و معلم خودش درگیر می شود نهایتا یکی دو هفته از مدرسه اخراج می شود(بهتر است بگوییم در خانه استراحت مطلق می کند) چگونه می تواند اقتدار و نظم را به مدارس بازگرداند؟ آیا با اینگونه روش ها و برخوردهای ملایمت آمیز می توانیم در مدارس نظم و انضباط ایجاد کنیم؟ یا باید جایگزین محکم تری برای ممنوعیت تنبیه در اختیار مدیر و دبیر قرار داد و یا اینکه دیگر توقعی از نظم و انضباط در مدارس نداشته باشیم.

 

• ۶- جامعه فرهنگیان با همه مشکلاتی که دارند همیشه قانع بوده اند و تلاش داشته اند در حد امکان به دانش آموزان شان خدمت کنند. در همین مدارس خور، تا به حال چندین و چندبار دانش آموزان با دبیر و معلم درگیر شده اند، به آنان توهین کرده اند، به ماشین و وسایل نقلیه شان آسیب رسانده اند ولی صدایی از معلم و مدیر بلند نشده است. چرا همین خبرنگار محترم به سراغ این معلمان نمی رود که توسط همین دانش آموزان آسیب دیده اند؟ چرا همین مردمی که در فضای مجازی به معلم و مدیر و آموزش و پرورش تاخته اند، چشم خود را از روی بی انضباطی ها، توهین ها و مشکلاتی که همین دانش آموزان خوری برای معلمان ایجاد کرده اند می بندند؟ چرا با خود نمی اندیشند که به چه دلیل هیچ معلمی حاضر نیست برای تدریس به خور بیاید و رنج رفتن به جاهای دورتری مثل صحرای باغ و کورده و…را به جان می خرد؟ پس نباید یک جانبه قضاوت کنیم.

 

• ۷- مردم عزیز خور باید بدانند که فرستادن فرزندان شان به شهرهای اطراف و خالی شدن مدارس خور از دانش آموز، هیچ دردی را دوا نمی کند. مدارس ما باید توسط خود ما و با همت مردم و مسئولین ما سر و سامان بگیرد تا هیچ کدام از والدین خوری، به علت کمبود دبیر و مدیر و بی نظمی دانش آموزان در مدارس، مجبور نباشند فرزند خود را از مدارس خور گرفته و به لار و اطراف بفرستد. ما با این کار فقط صورت مساله را پاک می کنیم و هیچ گاه به ریشه یابی مشکلات مدارس خور و حل و فصل آن ها نخواهیم رسید. از این رو توقع می رود که اداره آموزش و پرورش لارستان نیز در پذیرش درخواست مردم خور برای فرستادن دانش آموزان شان به لار و اطراف تجدید نظر کند تا از یک سو، آمار دانش آموزان مدارس خور کاهش نیابد و از سویی، با بروز مشکلاتی این چنینی، عده ای باعث بروز نگرانی و ناراحتی مردم نشوند.

 

و اما قانون در این باره چه می گوید؟

 

• ۱- قانون ممنوعیت تنبیه بدنی در مدارس

هرگونه تنبیه بدنی و برخورد فیزیکی نامناسب که به بدن دانش آموز آسیب جدی وارد کند از نظر قانون جرم محسوب می شود. سال ۱۳۷۹آیین‌نامه  اجرایی مدارس به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش رسید. فصل ششم این آیین‌نامه به مقررات انضباطی دانش‌آموزان پرداخته است و در ذیل ماده ۷۶  موارد تنبیهی را که معلمان و مسئولان مدرسه مجاز هستند در صورت تخلف دانش‌آموزان آن هم به  شرطی که راهنمایی‌ها و چاره‌جویی‌های تربیتی در آنها مفید و مؤثر واقع نشده است اعمال کنند. احصاء  کرده است. این موارد از این قرارند:

۱-   تذکر و اخطار شفاهی به طور خصوصی

۲-  تذکر و اخطار شفاهی در حضور دانش‌آموزان کلاس مربوطه

۳-  تغییر کلاس در صورت وجود کلاس‌های متعدد در پایه، با اطلاع اولیای دانش‌آموز

۴- اخطار کتبی و اطلاع به ولی دانش‌آموز

۵- اخراج موقت از مدرسه با اطلاع قبلی ولی دانش‌آموز حداکثر برای سه روز

۶- انتقال به مدرسه دیگر

ماده ۷۷ همین آیین‌نامه تأکید می‌کند «هر گونه تنبیه دیگر از قبیل اهانت، تنبیه بدنی و تعیین تکلیف درس به منظور  تنبیه ممنوع است».

 

• ۲- قانون ممنوعیت توهین به معلمان، مدیران و کارمندان دولت

همانگونه که قانونگذار تنبیه بدنی دانش‌آموزان را ممنوع کرده است حقوقی را نیز برای معلمان محترم و سایر مسئولان مدارس پیش‌بینی کرده است و البته  تکالیفی را نیز برای دانش‌آموزان مقرر داشته است. «ذیل بند ۱ از فصل ششم آیین‌نامه اجرایی به حقوق معلمان و مسئولان مدرسه اشاره شده است. ضمن اینکه به طور کلی توهین  به هر شخصی دارای وصف کیفری است و درصورت اثبات جرم، مجرم متحمل مجازات ذکر شده درماده ۶۰۶ قانون مجازات اسلامی خواهد شد. به طور خاص درخصوص اهانت به  کارمندان دولت در حال انجام وظیفه یا به سبب آن مجازات حبس یا شلاق یا جزای نقدی در نظر گرفته شده است بنابراین اگر کسی به هر نحوی چه با به کار بردن الفاظ رکیک یا حرکات دست مانند هل دادن، هریک از مسئولان مدرسه یا معلمان را مورد اهانت قرار دهد به اتهام توهین به اعضای دولت می‌تواند تحت تعقیب قرار گیرد و شاکی می‌تواند از طریق نیروی انتظامی و مراجع قضایی موضوع را پس از طرح  شکایت پیگیری کند.

 

• ۳- قانون انتشار اخبار و متون مغرضانه و برهم زننده وحدت ملی

بخشی از فهرست مصادیق محتوای مجرمانه فضای مجازی که در ارتباط با این مساله(نشر نادرست مساله در فضای مجازی) می تواند مورد توجه باشد عبارت است از:

موضوع ماده ۲۱ قانون جرایم رایانه ای

ج) محتوا علیه امنیت و آسایش عمومی

۱- تشکیل جمعیت، دسته، گروه در فضای مجازی (سایبر) با هدف برهم زدن امنیت کشور. ( ماده ۴۹۸  ق.م.ا )

۶- اخلال در وحدت ملی و ایجاد اختلاف مابین اقشار جامعه به ویژه از طریق طرح مسائل نژادی و قومی. ( بند ۴ ماده ۶ ق.م )

د ) محتوا علیه مقامات و نهادهای دولتی و عمومی

۳- نشراکاذیب و تشویش اذهان عمومی علیه مقامات ، نهادها و سازمانهای حکومتی. ( بند ۱۱ ماده۶ ق.م و ۶۹۸  ق.م.ا )

 

 

---

---