خانه لاری ها در یزد: نگینی از مردم لارستان در دل کویر!

 

حتما این خانه را در تلویزیون دیدید. چون توی خیلی از سریال های مرکز یزد از این خانه استفاده شده است. مثل همین سریال حانیه که خانه سرهنگ بود!

در تاریخچه خانه لاری های یزده چنین آمده است که حدود ۲۷۰ سال پیش گروهی از مردم لار برای تجارت، از فارس به یزد می آیند. حاج محمد ابراهیم لاری، خانه لاری ها را در سال ۱۲۸۶ بنا می کند. این بنا در ۲۴ بهمن ۱۳۷۵ با شماره ۱۸۳۷ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

خانه لاری ها بنایی متعلق به دوران قاجاریه است و همانند اکثر خانه های ساخته شده در یزد حیاط مرکزی دارد و متعلق به دوران قاجاریه است و الآن مسکونی نیست. خانه لاری ها و بادگیر آن بنایی متعلق به دوران قاجاریه است. این خانه شش باب دارد و فضای آن مناسب خانه های کویری است. این خانه با مساحت ۱۷۰۰ متر، ۱۲۰۰ متر زیربنا دارد. قسمت عمده بنا زیرزمین دارد.

این خانه دو حیاط اندرونی و بیرونی و اتاق های سه دری دارد. این خانه باتوجه به شغل مالک آن دو قسمت اندرونی و بیرونی داشته و بخش اندرونی مخصوص محارم و بیرونی مختص میهمانان بوده است.

در خانه اعیان برای سرگرمی و تفنن فضای هنری ایجاد می شده و تزیینات آن با گچ پری یا آیینه کاری انجام می شده است. آیینه کاری و نقاشی های درها، پنجره ها، ارسی ها و اتاق ها بسیار زیبا و همانند خانه های اعیانی قرن سیزدهم است. آیینه کاری ها مربوط به سال ۱۲۸۶ هجری قمری است.

اطراف حیاط مرکزی این خانه قسمت های اعیان نشین چهارفصل وجود دارد. از قسمت شمالی آن در زمستان، از قسمت جنوبی در فصل تابستان، از قسمت شرقی در پاییز و از قسمت غربی در بهار استفاده می شده است. بخش تابستانه شامل تالار و بادگیر، بخش پاییزه شامل اتاق آیینه، مطبخ، سرداب و فضاهای دیگر و بخش بهاره شامل بهارخواب می شود.
قبلا از این خانه در مقام خانقاه نعمت اللهی استفاده می شد. اکنون این خانه کاربری مسکونی ندارد و موزه اسناد و مدارک است و اداره میراث فرهنگی در این بنا است.

خانه لاری ها از مجموعه بناهای تاریخی متعلق به دوران قاجاریه شامل شش باب خانه با فضاهای کاملاً معماری ویژه خانه های کویری می باشد. این خانه در سال ۱۲۸۶ قمری ساخته شده مالک آن حاج محمد ابراهیم لاری از تجار لاری بوده است. سابقا بعنوان خانقاه نعمت اللهی از آن استفاده می شد. مساحت آن حدود ۱۷۰۰متر و زیر بنائی معادل ۱۲۰۰متر مربع را داراست. درها، پنجره ها، ارسی ها و اتاق های آئینه کاری و نقاشی شده آن یکی از نمونه های زیبا و عالی خانه های اعیانی قرن سیزدهم است. این مجموعه همجوار بناهای تاریخی چون مدرسه ضیائیه یا زندان اسکندر، بقعه سید گلسرخ و برج و با روی یزد است که جمعاً شش هزار متر مربع وسعت دارد خانه لاری ها به شماره ثبتی ۱۸۳۷ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

 

اگر به یزد رفتید خانه لاری ها را فراموش نکنید. خانه لاری ها در شهر یزد، خیابان امام خمینی، محله فهادان و نزدیک بناهای تاریخی زندان اسکندر، سید گلسرخ، عمارت کلاه فرهنگی و برج و باروی شهر است. این بناهای تاریخی ۶۰۰۰ مترمربع وسعت دارند.

---

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

---