به مناسبت روز خبرنگار: کمیته حمایت از خبرنگاران درباره خبرنگاران جهان چه می گوید؟

 

 

ایوب محمودی: کمیته حمایت از روزنامه نگاران (Committee to Protect Journalists) نهادی مستقل و غیر انتفاعی محسوب می شود که در سال ۱۹۸۱ توسط مایکل مسینگ در نیویورک آمریکا بنا شد. هدف این نهاد مستقل و غیر دولتی آن طور که در پایگاه رسمی اینترنتی شان(CPJ.org) آمده، در حقیقت دفاع از روزنامه نگاران و آزادی مطبوعات در سراسر جهان است. جایی که در آن تلاش می شود گزارش های خبری بدون ترس از اقدامات تلافی جویانه ترویج شود. ماموریت اصلی این نهاد که در حقیقت به دنبال جریان آزاد اخبار و نظرات برای همه می باشد؛ آن است که اخبار و آمار خبرنگارانی که در سرتاسر جهان به دلایل مختلفی مورد تهدید، قتل، ارعاب، تبعید و آزار و اذیت قرار گرفته اند را منتشر کند. گزارش های این کمیته نشان می دهد که خاورمیانه و آفریقا سخت ترین شرایط را برای حضور خبرنگاران به وجود آورده اند. کمی آن سوتر یعنی در آسیای شرقی، آمریکای شمالی و حتی اروپای شرقی هم وضعیت چندان مطلوب نیست. پرتلفات ترین سال ها برای خبرنگاران به ترتیب ۲۰۰۷، ۲۰۱۲، ۲۰۰۶، ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ می باشد. این آمار نشان می دهد که خشونت علیه خبرنگاران با تشدید خشونت در خاورمیانه شدت بیشتری یافته است. با این حال سال ۲۰۱۲ میلادی با ۱۲۱ خبرنگاری که جان خود را از دست داده اند سال غمباری به حساب می آید. گزارش این کمیته نشان می دهد که از سال ۱۹۹۲ تاکنون ۱۱۴۰ خبرنگار در سرتاسر جهان کشته شده اند. این آمار برای سال گذشته میلادی ۶۱ خبرنگار و برای سال ۲۰۱۵ حدود ۳۸ خبرنگار تاالان گزارش شده است. برای آنکه بتوانیم چشم انداز کلی از وضعیت روزنامه نگاران جهان به دست بیاوریم به آماری که توسط این مرکز ارائه شده است نگاهی دوباره می کنیم.

۹۷ درصد خبرنگارانی که در این مدت کشته شده اند مرد بوده اند. از تعداد کل خبرنگاران، ۶۶ درصد به قتل رسیده اند، ۱۳ درصد در ماموریت های ویژه و خطرناک جان باخته اند و ۲۱ درصد در جنگ و تیراندازی جان خود را از دست داده اند.

در ارتباط با مساله مصونیت یا اجرای عدالت عاملین قتل خبرنگاران نیز آمارها جالب توجه است. ۸۷ درصد از عاملین قتل خبرنگاران مصونیت کامل از مجازات یافته اند و ۹ درصد به عدالت جزئی گرفتار آمده و تنها ۴ درصد عدالت کامل درباره آن ها اجرا شده است.

از این تعداد خبرنگار و عوامل تهیه خبر، ۲۸ درصد نویسندگان خبر بوده اند، ۲۵ درصد خبرنگاران پخش، ۱۵ درصد ادیتور خبر، ۱۴ درصد اپراتور دوربین، ۱۰ درصد عکاس، ۹ درصد مقاله نویس یا مفسر خبر، ۵ درصد نویسنده یا خبرنگار اینترنتی، ۵ درصد تولید کننده خبر، ۴ درصد ناشر یا مالک بنگاه خبری و در نهایت ۲ درصد نیز تکنسین های خبری بوده اند که در خشونت ها جان داده اند.

این نهاد یک آمار کلی از ۲۰ کشور مرگبار جهان برای خبرنگاری نیز تهیه کرده است که ۴ کشور در خاورمیانه قرار دارند. در مجموع ۱۰ کشور از لیست ۲۰ کشور مرگبار جهان برای خبرنگاران متعلق به خاورمیانه و آسیاست. ۴ کشور در آفریقای جنوبی، ۳ کشور در آمریکای شمالی و ۳ کشور در اروپای شرقی است.

بالاترین خشونت ها به ترتیب آمار رسمی کشته ها عبارتند از عراق(۱۶۷) سوریه(۸۴) فیلیپین(۷۷) الجزایر(۶۰) سومالی(۵۷) پاکستان(۵۶) روسیه(۵۶) کلمبیا(۴۶) هند(۳۵) مکزیک(۳۴) برزیل(۳۳) افغانستان(۲۷) ترکیه(۲۰) سریلانکا(۱۹) بوسنی(۱۹) بنگلادش(۱۸) رواندا(۱۷) تاجیکستان(۱۷) سیرالئون(۱۶) و اسرائیل و سرزمین های اشغالی(۱۶).

این پایگاه در جدیدترین آمار خود، مرگبارترین کشورهای دنیا برای خبرنگاران را به ترتیب چنین بر می شمارد: سوریه، یمن، لیبی، هند، ترکیه، عراق، افغانستان، مکزیک، گینه و اوکراین.

این گزارش پیش تر در بشارت نو فارس، سال دوازدهم شماره ۹۳۰ چاپ شده است.

لینک دانلود بشارت نو فارس سال دوازدهم: ۱۵ مرداد ۹۴ 

---

---