از خواجه نصیرالدین طوسی تا خواجه نصیر خوری!

امروز در تقویم مصادف‌ است‌ با روز مهندس. به مناسبت سال‌روز تولد خواجه‌ نصیر‌الدین‌ توسی، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس و فقیه سرشناس ایرانی قرن ششم و هم‌زمان با حاکمیت مغولان در ایران. از مهم‌ترین آثار او ساخت رصدخانه مراغه است و اولین‌بار «مثلثات» را به‌عنوان علمی مستقل سامان داد که کتاب های او در این زمینه در قرن ۱۶ میلادی به فرانسه ترجمه شد.

▪️خواجه نصیر آن‌قدر مهم است که یک دهانه آتش‌فشانی در ماه، روز مهندس در ایران، یک دانشگاه در تهران و یک رصدخانه در باکو به‌نام اوست و گوگل، لوگوی‌اش را در ۸۱۲مین سالگرد تولدش در سال ۲۰۱۳ به تصویرش آراست.

▪️روایتی وجود دارد که نشان می دهد خواجه در تشویق هلاکوخان مغول برای حمله به بغداد و کشتن آخرین خلیفه عباسی نقش داشته است. عده ای این روایت را ناشی از اختلاف بین شیعه و سنی می دانند.

▪️در سال ۲۰۱۳ میلادی، گوگل به مناسبت هشتصد و دوازدهمین سالگرد تولد خواجه نصیرالدین طوسی، تصویری از وی در تارنمای خود گذاشت که در کشورهای عربی قابل دسترسی بود. در این عکس بر ایرانی‌تبار بودن این دانشمند تأکید شده بود که واکنش‌هایی را در کشورهایی عربی در پی داشت.

▪️ناگفته نماند که در سال ۱۳۵۴ شمسی، مدرسه راهنمایی پسرانه خور به همتی جمعی از مردم و خیرین ساخته شد که به احتمال زیاد جهت قدردانی از خواجه های خور نام خواجه نصیر را بر آن نهادند! چرا که برخلاف مدارس خیرساز خور، این مدرسه به صورت همکاری گروهی خیرین ساخته شده و امکان قراردادن نام تنها یکی از خیرین بر مدرسه وجود نداشته است. نکته جالب تر اینکه عده ای از مردم خیال می کرده اند فردی به همین نام در خور می زیسته که نامش را بر مدرسه نهاده اند. چنانکه هنوز هم برخی نام مدرسه را خواجه نصیر خوری تلفظ می کنند!

 

---

---